BRONŞ PROVOKASYON TESTLERİ
Bronş Provokasyon Testleri
Bronş provokasyon testleri hava yollarındaki duyarlılaşmayı göstermek amacıyla yapılır. Hava yollarında duyarlılaşma olduğunda hastalar alerjenlere ya da spesifik olamyan uyaranlara (sigara dumanı, hava kirliliği, kimyasal maddeler vb) karşı öksürük, nefes darlığı, hışıltı gibi belirtiler ile yanıt verirler. Bronş provokasyon testleri, astım benzeri şikâyetleri olan ancak testler (solunum fonksiyon testi ve reverzibilite testi) ile tanı konulamayan hastalarda yapılır. Bu testler gelişmiş kliniklerde ve deneyimli sağlık personeli tarafından yapılmalıdır.
Bronş provokasyon testleri bir çok madde (metakolin, egzersiz, mannitol, tuzlu su, alerjenler vb) ile yapılabilir. Ancak klinik uygulamada en çok metakolin ve egzersiz ile test yapılır.
Bronş provokasyon testlerinde kullanılan metakolin, bronş düz kaslarında kasılmaya neden olarak hava yollarında daralmaya neden olur. Test sırasında metakolin düşük dozlardan başlanarak solunum yoluyla hastaya inhale ettirilir. Duyarlılığı fazla olan hastalarda çok düşük dozlarda hava yollarında daralma meydana gelebilir. Teste başlamadan ve test sürecinde seri solunum fonksiyon testleri yapılır. Belirli oranda düşme saptandığında test sonlandırılır. Bu testler hastadaki bronş duyarlılığının yani astımın şiddeti konusunda bilgi verir. Metakolin ile provokasyon sırasında ağır bronş daralması meydana gelebileceği için bu işlemler acil önlemlerin alındığı kliniklerde alerji ve immünoloji uzmanı denetiminde yapılmalıdır. Hastalardan test öncesi de mutlaka onam alınmalıdır.
Egzersiz Provokasyon Testi
Egzersiz testi eforla nefes darlığı şikayeti olan hastalarda yapılır. Oda sıcaklığı ve nem oranı belirlenmiş ortamlarda koşu bandı üzerinde hastanın koşturulması ile yapılır. Değerli bir testtir. Hastalar eğimli koşu bandı üzerinde belirli nabız hızına ulaşana kadar 4-6 dakika kadar koşturulur. Egzersiz sonrası yapılan solunum fonksiyon testlerinde başlangıca göre belirli oranda düşme tanı koydurucudur.
Provokasyon Testleri Öncesi Dikkat Edilecek Durumlar
Test öncesi kesilecek ve kaçınılacak durumlar | |
Kısa etkili inhale bronkodilatörler | 8 saat |
Oral kısa etkili bronkodilatör | 12 saat |
İpratropium bromide | 24 saat |
LTRA (montelukast) | 24 saat |
Antihistaminler | 72 saat |
Kafein (kahve, çay, kola, çikolata gibi) | Test günü |
ÜSYE | 3-6 hafta |
Alerjenlere maruz kalma | 1-3 hafta |
Hava kirliliği | 1 hafta |
Sigara | İçmeyiniz |